TÖRELERİMİZ
——————
Orhun / Orkun abidelerinde , Kutadgu Bilig / Mutluluk Bilgisinde geniş şekilde açıklanan TÜRK TÖRESİ 4 ana olguya dayanır.
——–
1-KÖNİLİK ( Adalet )
2-TÜZLÜK ( Eşitlik )
3-UZLUK ( İyilik-faydalılık )
4-KİŞİLİK ( İnsanlık ve hoşgörü )
——–
Türk Töre’si , Türk’ün binlerce yıllık bilgeliğinin yansımasıdır.
——–
TÖRE ;
Kişiler ve toplum arası ilişkileri düzenleyen , idarecilerle idare edilenler arasındaki işleri, hak ve vazifeleri belirten kurallardır.
Türk Töresi : “ Türk hukuku ” demektir.
Türk Töresi : Önce Türk milletini sevmek ve Türk milletinin kuvvetine büyüklüğüne inanmak demektir.
Türk Töresi : Yüksek görev duygusu demektir.
Türk Töresi : Büyüğe saygı, küçüğe sevgi demektir.
Türk Töresi : İLHANLI OLMAK tır .
Birey ve toplum olarak ” İLHANLI / barış + töre sahibi ” olmak ve günün bilim gelişmelerini değerlendirmektir .
—
Yönetim sistemine baktığımızda ise hükümdarın yetkilerini meclisler (Kurultay ve Hükümet meclisi) sınırlandırmakta, hem hükümdarın hem de meclislerin üzerinde ise “ Töre ” bulunmaktadır.
—
Ne halkın ne de yönetim sisteminin herhangi bir unsurunun, çevresini “ Töre ” nin çizmiş olduğu ilkeler bütününün dışına çıkması olası değildir.
—
Bu noktadan hareketle, Türk devletini kanun devleti olarak nitelendirebiliriz.
—
Ancak, mutlaka bir isim vermek gerekiyorsa, eski Türklerde ki yönetim sistemine TÖRE SİSTEMİ demek yanlış olmayacaktır.
—
‘’ İl / devlet gider, töre kalır.’’
——–
Türk töresi Türklere özgü, binlerce yıldır Türk’lerce gerçekleştirilmiş,
Türk’ün toplumsal ve siyasi görüşünü yansıtan bir olgudur.
——–
TÖRE :
Türk toplumunda ahlak , gelenek , görenek ortaklaşa belirlenmiş , benimsenmiş , içselleştirilmiş davranışların ve yaşama biçimlerinin geçmişten yarına uygulanan toplumsal kuralların ,toplum içinde bireylerin uymak zorunda bulundukları ahlaksal davranış biçim ve kurallarıdır .
——–
Töre üç kaynaktan oluşur.
Bunlar Halk, Kurultay ve Han’dır.
Bir kısım töre doğrudan doğruya halk içerisinde ortaya çıkar.
Bunlar gelenek şeklinde nesilden nesle aktarılır.
İkincisi beylerin, kurultayda aldıkları kararlardır.
Üçüncüsü ise , Han’ın girişimleri ile gelişir.
—-
Törelerimiz ;
Ninnilerde, masallarda, destanlarda, atasözlerinde, deyimlerde, halk deneyimlerinde , Orhun / Orkun Kitabeleri – yazıtları gibi taşlara kazınmış olarak, Divan-ı Lügat-it Türk, Kutadgu Bilig, Dede Korkut / Oğuzname hikayeleri gibi şiir, hikaye, roman ve benzeri bazı yazılı metinlerin kenarında köşesinde, Kazılarda , taşlarda , anıtlarda , anıt kaidelerinde , yaşanmışlıklarda saklanmıştır .
Dikkatli gözlerce çok kolayca görebilirler .
—
‘’ Bilgi, denizin altında bir inci gibi durur.
İnciyi çıkarmazsa denizden kişi.
Ha inci olmuş , ha çakıl taşı. ‘’
(Kutadgu Bilig)
—
“ Türk, Oğuz beyleri, milleti, işitin:
Üstte gök basmasa, altta yer delinmese,
Türk milleti, sen izin vermesen , ili’ni, töre’ni kim bozabilir ! ”
(Tengri teg Tengride bolmis Türk bilge kağan.
Tanrı gibi gökte doğmuş Bilge Kağan )
—
TÖRE , ulu bir çınar olan devleti ayakta tutan, görkemli kılan ve güçlü yapan bir köktür.
Bu kök ne kadar derinlere dalmışsa, çınar da o kadar dayanıklı ve görkemli olur.
—
Yaşayan Törenin iki temel boyutu vardır.
1 – Davranışlarda ya da kurumlarda vücut bulan.
2 – Gelecekle ilgili olarak hedef belirleyen ülkü boyutudur.
—
Birinci boyut bugünün en kusursuz bir biçimde yaşanmasını ve işlevliğini sağlar.
Ülkü ise, geleceğin inşası için gereklidir.
Töre içerisinde yer alan ülkü, içinde geçmişi de barındırdığı için olgun bir amaç ile çizilmektedir.
Çünkü töre bu birikimdir. Binlerce yıllık bir geçmişinin olması, onu daha az kusurlu yapmaktadır.
Dolayısıyla da geçmişle gelecek arasında temel bağdır ve gelişmenin temel kaynağıdır.
Töre, Türk milletinin . belleğidir.
—
Türk kültür yapısının en hassas ve ince dokusunu “ Türk Töresi ” oluşturur.
Töre, milli / ulusal toplumda bireyi ve sosyal / toplumsal ilişkileri düzenleyen, bireyi disiplin ve otoriteye bağlayan, milli barış, dayanışma ve beraberliği sağlayan bir kültür kurumudur.
—
Tüm Dünya İnsanları ve Türk Milleti için “ TÜRK TÖRESİ ” bir kurtuluş reçetesidir.
Her Türk / Gökbörü / Gök kurt hareketi , söylem ve davranışı , oturması, kalkması, bilgili konuşması ile Türk Milliyetçiliğinin, Dokuz Işık’ın sembolüdür .
—————–
* Türk’lerde , Töreadı verilen yazısız hukuk kurallarıgeçerlidir.
* Türk töresi , Türklere Atalarından kalan bütün ilkelerin toplamı demektir.
* Töre, Türk örf / görenek ve geleneklerinin kesin kararları birliğidir.
* Törenin kuralları kesindir, töreye hükümdar başta olmak üzere
kimse karşı gelemez.
* Hükümdardan istenen de ancak bu törenin geçerliliğini sağlamaktır.
* Bütün devlet işleri töreye göre yapılır.
* Günlük hayatta ve aile içinde bile törenin dışına çıkılamaz.
* Şartlara göre töreye yeni kurallar koyulabilir.
* Törenin kaynakları; , örf , adet ve gelenekler, kurultayın kararları ve
Hakanın emirleridir.
* Bir olmak / birlik olmak şarttır .
* Vatan , bayrak sevgisi en yüce değerdir.
Türk töresinde aile bireylerinden olan çocuklarla ilgili hükümler bulunmaktadır.
—-
* Töreye göre çocukların hakları güvence altına alınmıştır.
* Töre hukuku gereğince çocuklar, babalarının mallarından pay alma hakkına sahiptirler.
* Eğer baba, malından çocuğuna payını vermezse, çocuk hissesini zorla alabilmektedir.
* Erkek ve kız çocuklar babalarının mallarından miras hakkına sahiptirler.
* Evlatlık kurumu , eski Türklerde çocuk hukuku ile ilgili kavramlardan biridir.
Evlatlık olarak alınan çocuk, babasının soyuna yazılmaktadır.
Evlatlık alınan çocuk ile öz evlat, miras hukuku açısından aynı haklara sahiptir.
* İslamiyetten önce Türklerde aile toplumun temelidir.
Aile, Türk hukuk sistemi olan töre içinde kendine özgü bir hukuk anlayışına sahiptir.
Ailenin oluşmasındaki bu anlayış; örf, âdet, gelenek, görenekler olarak görülmektedir.
Ailenin oluşması, söz kesme ile başlayıp düğün töreniyle devam eden ve çocuğun dünyaya gelmesiyle tamamlanan bir süreç olarak görülmektedir.
Bu süreçte, kalın ve çeyiz’in varlığı ailenin bütünlüğünü koruyan unsurlardandır.
Aile hukuku açısından kalın ve çeyiz’in varlığı boşanmanın önündeki bir engel olarak görülmektedir. Bundan dolayı eski Türklerde boşanma olayları fazla görülmez.
—-
( Kalın : Gelin olacak kıza erkek tarafından verilen para veya armağan, ağırlık.)
—-
* Eski Türk aile hukukunda kadına önem verilir.
* Kadın, sadece ailenin malının ortağı değil, aynı zamanda kendi malının da kullanıcısıdır.
* Koca, karısının baba evinden gelirken getirdiği çeyiz üzerinde hiçbir hakka sahip değildir.
* Aile hukuku açısından, kadınlar kişisel mülkiyet sahibidirler.
* Kadına verilen önem, ceza hukuku uygulamalarında da görülmektedir.
* Kadına karşı işlenen suçlar ölümle cezalandırılmıştır.
* Hukuki açıdan eski Türklerde ataerkil bir yapı görülmesine rağmen kadınların da söz sahibi olduklarını görüyoruz.
—-
Çocukların durumu ise töre gereğince güvence altına alınmıştır.
—-
* Türk töresine göre, babanın tahtına daima büyük oğul çıkar.
* Töre, ahlaki, sosyal, siyasi birçok ilke koymuş, kurumlar kurmuş, insanlığa kendi hakikatlerini bildirmek ve onları sükunetle refah / rahatlık içinde yaşatmak maksadıyla devlet gibi insanlığa en büyük faydayı getiren yüksek bir merkez kurumu vücuda getirmiştir.
* Türk töresi, oldukça sert ve kesin hükümler içerir.
Cezaları ağır olmakla birlikte töre, Türk toplumunun belkemiğini oluşturduğu için hiç kimse bu cezaları haksız ve adaletsiz görmemiştir. Töre’nin daima doğru ve adaletli olanı emrettiğini herkes baştan kabul etmiştir. Çünkü töre, milletin yüzlerce yıllık hayat deneyiminden süzülmüş kurallardan ibarettir.
* Devlete başkaldırma, ordudan kaçma, adam öldürme ve namusa tecavüz etme gibi büyük suçların cezası idamdır.
Hırsızlara çaldığı nesnenin on katı ödetilir.
Daha hafif suç işleyenler ise on güne kadar hapiste kalır.
Törelerimizden ;
* İki Türk , tek düşmana saldırmaz.
* Atlı Türk , yaya düşmana saldırmaz .
* Aman dileyen el kaldırılmaz .
* Kadına ve çocuğa vurulmaz .
* Bunlara uymayanın cezası ölümdür .
* Türk’ten köle olmaz .
* Töre, sosyal / toplumsal bütünleşmenin temel kaynağıdır.
Sosyal düzen, ancak eksiksiz bir şekilde anlaşılan ve uygulanan bir kurallar geleneği ile olasıdır.
* Hükümdarın başkanlık ettiği ve siyasi suçlara bakan
mahkemeye “ Yargu (Yüksek Devlet Mahkemesi) ” adı verilir.
Yarganlar (Yargucılar)idaresindeki mahkemeler ise adli suçlara bakarlar.
* Türk ülkesinde, devletin en yüksek makamından, en aşağıdaki görevlisine kadar güçlü bir emir-komuta zinciri vardır.
* Kağan görevini / Tengri Kut’unu gereğince yerine getirmiyorsa Kağanlığını kaybeder.
* Türk Hakanları Gök Tengri’nin cihan egemenliğini kurmakla kendilerini görevlendirdiklerini düşünürler.
* Türk devlet anlayışının özünü meydana getiren Tanrı-Kut ilişkisidir .
* Türk tarihinde devletin kutsiyeti , hükümdarın babalık sıfatıdır .
* Türk ‘ün başlıca görevi, Tanrı’nın verdiği devlet ve güç ile Tanrı adına dünya düzenini / sistemini kurmaktır.
* Türk devlet ve hakimiyet / egemenlik kavramının temelinde, bütün cihanı içine alan bir devlet düşüncesi bulunur.
* Türk devletlerinde yönetim merkez, doğu ve batı yani üçlü sistemdir.
* Türk devletinin esas amacı , “ Tört bulung ” üzerinde Türklerin kutsal hakimiyetini sağlamak ve “ güneşin doğduğu yerden battığı yere kadar ” her tarafa Türk adaletini yaymaktır.
* Türk’lerde , vatandaşı ister Türk olsun, ister olmasın hükümdar, onun herşeyinden kendini sorumlu tutar.
* Hakan / Kağan , dönemin hükümdarı olmasına rağmen kendi başına töreleri değiştiremez.
Yasama yetkisi Toy’da olduğu için töreleri de onlar koyar.
TOY olmazsa , TÖRE oluşmaz .
Otağda 9 oba beyi olmadan karar alınmaz .
( Günümüzdeki bakanlar .)
Hakan / Kağan , alınan kararı en son anasına sunar , anasının rızasını / kabulünü alır .
Türk’ler ANAERKİL bir toplumdur .
Toy ve töre , Türk milletinin temelini oluşturan değer taşlarıdır .
KAM ‘ ların görevi , töre kurallarını ve öğretilerini korumak ve iletmektir .
——-
* TOY :
Hakan / Kağan / hükümdarların yılın belirli günlerinde , devlet işlerinin ve törelerin konuşulup , tartışıldıktan sonra devlet ileri gelenlerine ve halka verilen resmi yemektir.
Kurultayın arkasından yenilip , içilip eğlenilen toplantılardır .
* KAM :
Zeka seviyesi yüksek , bilge insandır .
Yeni bilgiler ile kendisini sürekli geliştirir .
Genç kuşaklar başta olmak üzere toplumu her konuda bilgilendirme , uyarma , yaşam ve toplumsal kuralları , toplumun inanç kuralları / ilkeleri , kişiler arasında ki sorun ve olumsuzlukları çözer.
Tıp konusunda yetenekli .
Savaşlarda en önde olan kişidir .
Kam’lara bu gün OCAK DEDE ismi de veriliyor .
——
* Hırsızlık, adam öldürme, birisinin namusuna tecavüz, bir insanın hakkını gasbetme / zorla almak , birisine zulüm / eziyet etmek yasaktır .
* Anadil korunacaktır .
* Türk’lerde kayınvalideye anne denilir ve ona diğer insanlardan farklı bir saygı gösterilir.
* Türk’lerde kadının yeri kutsaldır .
* Türk’lerde , İLK AV / İLK SINAV , genç insanlarımızın yaşamda ki yerini oluşturmak için çok önemlidir . Ve yalnız başarılması gereken bir sınavdır … Yaşamda yaşanacak bir çok ilkler gibi ….
* Türk’lerde SABIR ; Doğru okun , doğru hedefe varmasını sağlayan baş etkendir.
* Askerlik, Türk toplumunda kutsaldır.
* Türk , kendisine sığınanı asla geri çevirmez .
* Türk ahlakı toplumcudur .
* Türk’lerde toplumun çıkarı , kendi çıkarından üstün tutulur .
* Ahlakın oluşmasında en önemli neden soydur .
* Toplumun ahlakı , soyunun karışması ile değişir .
* Bireyselliğe değer vermeyen Türk ahlakı , kişiliğe / karaktere saygı gösterir .
* Türk’ler , çocuklarını kız – erkek diye ayırmazlar .
* Türk’ler , çocuklarını topluma yararlı olacak şekilde eğitirler / terbiye ederler .
* Türk’lerde , Ataya / büyüğe saygı esastır .
* Türk ,Atasının sözünü dinler , sözüne uyar .
* Türk’lerde , askeri ruh yaşamın her yerinde önemlidir .
* Türk , doğru sözlüdür . Söz , namustur .
* Türk’lerde halk ordu , ordu halktır .
* Türk’ler egemenliğine aldığı hiçbir toplumu talan etmez , baskı ve zorlama yapmaz .
* Türk insanı merhametli / acıyan , adil ve hoşgörülüdür .
* Türk , erdemlidir , dürüst ve doğruluk karakteridir .
* Türk , güvenilirdir .
* Türk , hile – oyun ve yalan bilmez .
* Türk , sözünde durur .
* Türk , alçak gönüllüdür .
* Türk , büyüklenmez .
* Türk , yapmacılıktan uzak , içten davranır .
* Türk , misafirperverdir / konukseverdir.
* Türk , iyimser ve iyilik severdir .
* Türk , yapılanı akılda tutar / hatırşinastır.
* Türk , karşılıksız yardım severdir .
* Türk , savunmasızı , çaresizi, düşkün olanı korur .
* Türk , ağırbaşlıdır .
* Türk’lerin ağızlarında ve dillerinde küfür yoktur .
* Türk’lerde aile toplumun temelidir .
* Türk’lerde , toplum içinde erkek ve kadınların görüşmeleri doğaldır .
* Evlilik öncesi görüşme normal olmasına karşın , evlilik dışı tecavüz ve çocuk olayı asla görülmez .
* Türk , doğayı ve hayvanları sever , kutsal sayar.
* Türk’ün , kendiside , yaşadığı ortamda temizdir.
* Büyüğe saygı, küçüğe sevgi.
(Uygurlar ; Çonga hürmet, kiçikke izzet diyorlar)
(Türk Töresi’nin birinci kuralıdır. İlköğretim’de her gün tekrarlatılan Andımız’da yer alır.)
* Su kutsaldır.
* Ekmek kutsaldır.
* Soy önemlidir.
(Her Türk yedi göbek Atasını bilmelidir)
* Arkadaşlık önemlidir.
* Aldatmak yoktur.
* Yalan söylemek yoktur.
* Kendini bilmek gereklidir.
* Yaradan’dan ötürü yaratılanı sever.
* Atalarımız görgü kuralları sistematiği geliştirmişler ve bunlara
titizlikle uymuşlardır.
* Anne-babanın bulunduğu yere izinsiz girmezler ve bu
ortamdan izin almadan ayrılmazlar.
* Birine ziyarete gidilecekse mutlak önceden izin alınır ve
söylenen saatte gidilir.
* Konuk olunan ailenin ruh hali hissedilir. Buna uygun
davranılır .
* Ev sahibinin gösterdiği yere oturulur.
* İkramlar / sunulanlar severek kabul edilir.
* Gereği olmayan bakışlar , söylem ve davranışlar yapılmaz, hele ev sahiplerini utandıracak konuşma ve davranışlara kesinlikle kalkışılmaz.
* Yere tükürülmez , yere çöp atılmaz .
* Eğer görgü kurallarını veya bir alışkanlığı çocuklarımıza öğreteceksek, önce bizler uygulayacağız.
* Atalarımız yaşantılarını çevreyle uyumlu bir şekilde sürdürerek kendilerini doğanın ayrılmaz bir parçası olarak görmüşlerdir.
*
*
KADİM TÜRK TÖRESİ
ATAM OĞUZ ‘dan
33 BUYRUK / EMİR
—————————-
Ata’larımdan bana, benim soyuma ve budunuma / Ulusuma – Milletime buyruğumdur;
* Tengri / Tanrı tek !
* Her kim , Gök Tengri’den / TEK Tanrı’dan kut / mutluluk almak isterse – dilerse , başkasına yakarmasın. Tanrı buyruğundan şaşmasın!
* Bir İl , bir Kağan , bir Tengri .
* Bir kına iki kılıç , bir Hatuna iki erkek olmaz !
Bir budunda iki töre olmaz,
Töre tektir. Töre kesindir.
Kim ki Töre’ye uya , kutlanır !
Kim ki Töre’ye kıya , katlanır !
* Kimse Töre’den üstün değildir.
Dirlik ve Birlik için Töre budur.
* Bir çoban sürüsünden , bir er ailesinden , bir Kağan budunundan sorula !
* Her kim ki eşine , atına , pusatına sahip çıka !
* Ana ve babaya her zaman saygı gösterile ve yüceltile !
* Akrabaya sarıla , komşunu gözete !
* Er kişi , yalan söylemeye !
* Alın teri olmayan mala el uzatmasın.
Kılıç hakkı olmayan mala el uzatmasın.
Kendisine sunulmayan mala el uzatmasın !
* Mal çalan , mülk / taşınmaz mal çalan misli / katı ile ödeye ,
Hesabı ya malıyla ya canıyla sorgula !
* Kim ki , bir ırza – namusa göz dike / rahatsız ede , ya evlene ya canından ola !
* Başkasının namusuna , eşine, atına, pusatına el uzatmasın.
* Zina etmesin.
* Eşine, atına, pusatına sahip çıksın.
* Her kim olursa olsun , aldatıcı iş tutarsa , hesabı hemen sorula !
* Cenkten / savaştan beri / geri duran ya da kaçan , Tamu’ya / cehenneme uça !
* Aman dileyene kılıç üşürülmeye / ile saldırmasın , sığınana arka dönülmeye !
* Baş kaldıranın başı alına , Hak isteyenin hakkı verile !
* Kimse kimseye üstünlük taslamaya !
Ne ak etin karadan , ne kara etin kızıldan , ne de kızılın sarıdan farkı olmaya !
* Gurur ve kibir / büyüklenmeden uzak olsun / arınsın !
* Kin ve öfkeden arınsın.
* Haksızlığa uğramışa merhamet / acıma , sıkıntı verene / incitici olana azap duyula !
* Zayıfa , yaralıya , çocuğa ve kadına el kaldırılmaya !
* Kızı isteyen Kağan’da , Bey’de olsa , Kız , istediğine verile !
* Gereksiz yere ağaç kesmeye , suyu kirletmeye !
* Bilmeyip de bildim demesin , bir bilene danışsın !
* Bu günün işini , yarına koymaya !
* Kusur / kabahat görmesin , kusur / hata aramasın.
* Gördüğü kusuru / hatayı örtsün !
* Güçlüyken affetsin , zayıfken sabretsin !
* Yaptığın iyiliği unutsun , yapılan iyiliği unutmasın !
* Her kim ki adalet ile iş gözetsin !
* Büyüye, fala aldanmasın.
* Her ne ederse etsin , yargılanacağını her zaman akılda tutsun !
* Milletine yabancı kalmaya !
İpeğin iyisine , sözün güzeline kanmaya ! Onlara boyanmaya !
* Kağan o dur ki , adaleti üstün tutsun ! Töre’yi yaşatsın !
Töre yok olursa İl yok olur , İl yok olursa Budun / Ulus – Millet kul olur !
——–
Ben Bozkır Töre’sinin sahibi Türk.
İşte bunları soyuma ve budunuma / ulusuma – milletime bu şekilde bildirdim.
Kim ki bunlara uyarsa Tanrı katında anlı ak, başı dik olur.
Kim ki bunlara karşı durursa sonu albız gibi / bekçi köpeği gibi bengü / sonsuz ateş olur.
—————
Sözün sonu
—————
Rahmetli anneannemin sözüdür :
‘’ Görgülü kuşlar , gördüğünü işler !
Görgüsüz kuşlar , göğü taşlar. ‘’
—-
Her Türk’ün, az çok, asli ve güzel ilkelerimizi ,özelliklerimizi örnekleriyle gösterebilecek, kıssadan hisse hikayeler ile anlatabilecek bir seviyede olması gerekir !
—
Hem sadece bizim bu vasıfları bilmemiz yeter mi?
Bildiklerimizi gelecek nesillere aktarmalıyız !
—
Türk töresi ve kültürü konusunda , süzülmüş bilgi kaynaklarının, çocukların ve her yaştaki insanımızın sindirebileceği şekillerde hazırlanması ve bilim adamlarının, uzmanların,aydınların yöneticilerin dikkatine sunulması öncelikli şart.
—
Bunların bilgisayar ortamına aktarılması, dramalarda, dizilerde, belgesellerde, çizgi filmlerde, oyuncaklarda, giyim kuşamda, süslemede, sanatta, müzikte, edebiyatta, mimaride, şehircilikte…akla gelen, gelmeyen her alanda kullanılması gerekiyor.
—
Böylece çocuklarımızın beyninde gerçek , güçlü bir Türk görüntüsü oluşacaktır.
Batı özentisi son bulacaktır .
——–
Ben , elimden geldiğince bilgileri bir araya toplamaya çalıştım .
Bu toplama işlemi , Okuduğum kitaplardaki bilgilerden , Türk değerlerimizin sözlerinden derlenmiştir .
Mutlaka eksiklerim vardır . Ekleme yapabilirsiniz .
Bu çalışmayı dilediğiniz yerde kullanabilirsiniz .
Yüreğinde GÖKBÖRÜ’yü hisseden arkadaşlarım !
Çocuklarınıza bu bilgileri anlatınız .
Oğuzname / Dede Korkut kitabını mutlaka kitaplığınızda bulundurun ve çocuklarımıza okuyun / okutun .
M.Kemal’in sözü ile bitirmeyi istiyorum .
‘’ Türk çocukları , Atasını tanıyıp – bildikçe , kendisinde daha büyük işleri yapabilme kuvvetini bulacaktır .
—
Türk çocukları , gereksinim duyduğunuz güç , damarlarınızda ki asil kanda vardır . ‘’
İdris Kulaçoğlu . 6.1.2019 23:54 çalışma odam .